Het komt bij vriezen en koelen soms op details aan als het gaat om energiebesparing. Oordeel zelf.

• Kies een geschikte plaats voor je koelkast of diepvriezer. Het belangrijkste aandachtspunt is dat ze niet naast een "warmtebron" (kookfornuis, inbouwoven, radiator, vaatwasser, invallende zonnestralen, …) staan. Best staan ze in een koele ruimte.
• Onderhoud je koelkast: stof het rooster aan de achterkant regelmatig af. Voor de diepvriezer geldt hetzelfde: ontdooi hem regelmatig. Controleer of de rubberen afsluitingen van beiden nog goed sluiten, en vervang indien nodig. Kijk ook de temperatuur na: de ideale temperatuur in de diepvriezer bedraagt –18 °C, in de koelkast 5 °C.
• Laat voedingswaren eerst afkoelen vóór je ze in de koelkast zet en dek ze af zodat minder vochtige lucht in de koelkast komt. Vochtige lucht is moeilijker om af te koelen. Andersom geldt ook: bevroren producten laat je best in de koelkast ontdooien. De kou van de ingevroren producten, helpt de koeling van de koelkast.

Hoe kun je je koelkast en diepvriezer zuinig gebruiken?

Als je bewust omgaat met je koelkast en diepvriezer, verbruiken deze toestellen minder energie.

• Kies een geschikte plaats voor je koelkast of diepvriezer. Het belangrijkste aandachtspunt is dat ze niet naast een "warmtebron" (kookfornuis, inbouwoven, radiator, vaatwasser, invallende zonnestralen) staan.
• Geef een koelkast achteraan voldoende ruimte (5 tot 10 cm) om de warmte van het rooster af te staan aan de lucht. Bij inbouwkoelkasten/-diepvriezers wordt de warmte echter langs de voorkant afgegeven.
• Voorkom dat de koelkast of vriezer onnodig opwarmt en dus extra moet werken. Laat voedingswaren bijvoorbeeld eerst afkoelen vóór je ze in de koelkast zet en dek ze af zodat minder vochtige lucht in de koelkast komt. Vochtige lucht is moeilijker om af te koelen. Andersom geldt ook: bevroren producten kun je het beste in de koelkast laten ontdooien. De kou van de ingevroren producten, helpt dan de koeling van de koelkast.
• De ideale temperatuur: de koelkast is bedoeld voor het bewaren van voeding op een gemiddelde temperatuur van 5 °C. De ideale temperatuur in de diepvriezer bedraagt –18 °C. Het is belangrijk de temperatuur goed te regelen om niet nodeloos energie te verbruiken. Over het algemeen houden de gebruikers de temperatuur in hun diepvriezer te laag, waardoor 15 % teveel energie wordt verbruikt. Met een speciale thermometer voor diepvriezers en koelkasten kun je de temperatuur controleren. Dit soort thermometer is al te koop vanaf 2 euro.
• Beslis vooraf wat je uit de koelkast gaat nemen en houd de deur zo kort mogelijk open. In een gezin van 4 personen wordt een koelkast gemiddeld meer dan 50 keer per dag geopend.
• Schakel de koelkast uit als je ze een tijd niet gebruikt, bijvoorbeeld wanneer je op vakantie gaat.
• Onderhoud je koelkast: stof het rooster aan de achterkant regelmatig af. Voor de diepvriezer geldt hetzelfde en ontdooi hem regelmatig. Vele huidige modellen zijn uitgerust met een automatisch "no-frost"-functie: in dat geval ontdooit hij automatisch.
• Controleer of de rubberen afsluiting van je koelkast nog goed sluit: er mag zich geen ijs in de koelkast vormen; je mag ook geen blad papier tussen de dichting kunnen steken. Houd de afsluiting proper. Via een onderdelencentrale kun je een nieuwe rubber kopen en zelf vervangen.
• In plaats van een tweede koelkast aan te kopen: gebruik voor bepaalde producten als groenten en fruit koele ruimtes in huis (bijvoorbeeld de kelder of de garage) wanneer je tijdelijk te weinig plaats in je koelkast hebt. Bovendien worden een heel aantal zuiderse groenten en fruit als tomaten, paprika en meloen beter niet in de koelkast bewaard.
• Let bij aanschaf van een koelkast/vriezer op je eigen behoefte. Beter een extra koelkast in de kelder/garage om tijdelijk de drank te koelen in de zomer als je eens een feestje geeft dan een heel jaar een te grote koelkast/vriezer te laten draaien.

Via de website www.energievreters.be kun je de kost van het energie- en waterverbruik en CO2-uitstoot van je huidige koelkast en diepvriezer inschatten en via gepersonaliseerde tips je energieverbruik doen dalen.

Wat levert het op?

De mens haalt zijn energie uit zijn voeding. Een volwassen man heeft ongeveer 2.600 calorieën (energie) per dag nodig. Door de ijslaag uit een oude koelkast regelmatig te verwijderen spaar je evenveel energie als 13 dagen voeding voor zo'n volwassen man. Dat is meer dan één koelkast vol!

Waar moet je op letten bij de aankoop?

Heb je een nieuwe koelkast of diepvriezer nodig? Houd dan rekening met het volgende.

• Stem de capaciteit van de koelkast of vriezer af op je gebruik. Op de website van Top Ten vind je een aantal handige regels om de nodige capaciteit in te schatten.
• Koop liever geen "Amerikaans" model of koelkast met dubbele deur en ijsblokjesmaker. Die verbruiken 10 maal meer elektriciteit dan een zuinige koelkast en kosten je jaarlijks gemakkelijk zo’n 300 euro meer aan elektriciteit.
• Op sommige websites staat dat als je koelkast of diepvriezer 10 jaar of ouder is, je hem sowieso beter vervangt door een nieuw, zuinig model. Maar niet alle "oude" koelkasten of diepvriezers zijn inefficiënt. Daarom raden wij aan om eerst het verbruik van je apparaat te meten met een energiemeter. Vergelijk met een nieuw toestel van dezelfde grootte en bereken de terugverdientijd. In Limburg kun je zo’n meter uitlenen bij sommige gemeentes of bij INFRAX.
• Vergelijk het energielabel. Koelkasten en vriezers hebben tegenwoordig bijna allemaal minstens een A+ label. Een koelkast met A++ is 40 % zuiniger dan één met A-label. Indien je budget het toelaat, ga dan voor een A+++ apparaat, dat is 60 % zuiniger dan een koelkast met A-label.
• Voor diepvriezers geldt de vuistregel dat een kistmodel zuiniger is dan een tafelmodel. Vaak is het echter moeilijker om in een kistmodel de juiste producten terug te vinden waardoor ze langer open staat. Het voordeel ten opzichte van een tafelmodel is in de praktijk dus relatief beperkt.
• Wie een koelkast met diepvriesvak of een diepvriezer koopt, kiest best voor een "no-frost"-systeem. Dit voorkomt ijsvorming waardoor je niet of nauwelijks zelf hoeft te ontdooien.
• Kijk voor de zuinigste modellen op de Belgische markt op www.topten.be. Ook op de website www.energievreters.be kun je nagaan welke modellen op de Belgische markt aan je selectiecriteria beantwoorden, hoeveel CO2 ze uitstoten, hoeveel energie ze verbruiken en de terugverdientijd van je investering nagaan. In sommige gemeenten geniet je van een premie bij de aankoop van een energiezuinig toestel. Surf naar www.premiezoeker.be voor meer info.

Achtergrondinformatie

De koelkast en diepvriezer gebruiken de klok rond elektriciteit. het koel of bevroren bewaren van voedsel kost een huishouden 20-25 % van het totale elektriciteitsverbruik. De levensduur van een koelkast wordt op 15 jaar geschat. We beseffen meestal niet, maar de kosten voor het energieverbruik van een koelkast liggen vaak hoger dan de aankoopprijs: het elektriciteitsverbruik gedurende de levensduur (15 jaar) van een grote A-label koelkast met vriesvak kost gemiddeld 1.000 euro.

Bewust omgaan met koelen en vriezen is dus meteen voelbaar aan de elektriciteitsrekening.